Verslag Wiskunde D-dag 2009
Datum: vrijdag 5 juni 2009
Op vrijdag 5 juni vond in Utrecht de derde Wiskunde D-dag plaats. De Wiskunde D-dag wordt georganiseerd door de vernieuwingscommissie wiskunde cTWO. Het is een conferentie voor docenten in de tweede fase van havo en vwo die in het teken staat van het nieuwe profielkeuzevak Wiskunde D.
Programma
Zie het volledige programma (pdf-formaat).
Beschrijving voordrachten en workshops en bijbehorende documenten en links
Plenaire lezing:
- Ronald Meester (hoogleraar VU A'dam): Misverstanden en paradoxen in de forensische kansrekening
Op de plaats delict wordt een DNA profiel gevonden, afkomstig van de dader. Stel dat een willekeurig iemand aangehouden wordt, en deze persoon blijkt een passend DNA profiel te hebben. Wat is de kans dat deze persoon de dader is? Stel vervolgens dat het profiel van de plaats delict door een database gehaald wordt, en dat dit precies 1 match oplevert. Is de persoon die matcht met een grotere of juist met een kleinere kans de dader (in vergelijking met de toevallig aangehouden persoon)? Hoewel deze vragen niet meer dan elementaire kansrekening vragen, is er in de literatuur in het afgelopen decennium veel over gediscusieerd. Intuitie strookt niet altijd met de berekeningen. In mijn voordracht zal ik uitleggen welke problemen er optreden, en hoe je deze problemen kunt oplossen. Meer dan elementaire kansrekening is zoals gezegd niet nodig.
Zie de presentatie (pdf).
Workshops:
- Jan Essers (Fontys) en Hans Sterk (TU/e): Activiteiten en ervaringen vanuit het steunpunt TU/e-Fontys
In de workshop lichten we (ervaringen met) diverse practica en gastlessen toe waarbij de ervaringen naar aanleiding van de module Beslissen specifieker worden toegelicht. Informatie over het steunpunt en de module beslissen (en complexe getallen en cryptografie) is te vinden op de site van het steunpunt.
Zie de presentatie van Sterk (pdf) en de presentatie van Essers (ppt).
- Herbert Hamers (UvT): Speltheorie als Wiskunde D keuzevak
De opleiding Econometrie en Operationele Research van de Universiteit van Tilburg verzorgt samen met een zevental middelbare scholen het vak wiskunde D. In deze opzet komen ongeveer 70 VWO leerlingen naar de UvT voor het keuzevak “Speltheorie”. Deze module wordt verzorgd door Herbert Hamers, hoogleraar Speltheorie en OR, gedurende 8 dinsdagmiddagen van 14.45 – 17.30. De inhoud van dit college is gebaseerd op een dictaat dat tot stand is gekomen door samenwerking met de VO docenten en een aantal WO docenten. De opzet van deze workshop is als volgt:
1. kort de ervaringen met deze module vertellen
2. een stukje college over stof uit het dictaat
3. aan de slag met een aantal opgaven uit het dictaat
Het dictaat wordt op aanvraag opgestuurd, maar er zijn ook voldoende exemplaren aanwezig tijdens de workshop. Aanvragen kunnen gestuurd worden naar: H.J.M.Hamers@uvt.nl.
Zie de presentatie (ppt) en de hand-out bij de workshop (pdf).
- Hans Klein: Probleemoplossen met (o.a) Computer Algebra
Deze workshop gaat over een module computeralgebra (vwo) die op dit moment wordt ontwikkeld. Ter illustratie wordt een open probleem bij de kop gepakt, waarbij onderzocht wordt hoe computeralgebra hierbij gebruikt kan worden.
- Marjanne de Nijs (HU educatie, BEST-Utrecht): Problemen oplossen én uitleggen: een havomodule in het samenwerkingsmodel
In de module Problemen oplossen én uitleggen wordt door leerlingen gewerkt aan wiskundige problemen die weinig voorkennis vereisen maar vooral veel creativiteit en logisch nadenken. Daarbij wordt niet alleen (met Polya in het achterhoofd) gekeken naar hoe je deze zou kunnen oplossen, maar ook naar hoe je anderen daarbij kunt helpen. Elke deelnemende leerling krijgt hier uiteindelijk een keer de rol van leraar toebedeeld, waarbij men z’n mededeelnemers moet helpen en uiteindelijk zelfs ‘met het krijtje voor het bord moet’.
De module is ontwikkeld op de HU, Faculteit Educatie en heeft voor leerlingen een duidelijk beroepsoriënterende component: hoe is het eigenlijk om leraar te zijn?
Tijdens de workshop zullen een aantal onderdelen van de module aan bod komen, zodat geïnteresseerden een goed beeld krijgen wat de module precies inhoudt. Daarbij worden de deelnemers ook actief aan het werk. De benodigde wiskundige voorkennis hiervoor is onderbouwwiskunde.
Tenslotte bespreken we kort de ervaringen die de afgelopen twee jaar zijn opgedaan met deze module op scholen in Amersfoort en Bilthoven.
De module is opgezet vanuit het kernteam wiskunde D van het bètasteunpunt BEST Utrecht.
Zie de presentatie (ppt) en de magische aanvulling (ppt).
- Leon van den Broek (Radboud Universiteit) en Maris van Haandel (SG Pantarijn): In hogere sferen, aarde en maan
Deze workshop gaat over de module astrofysica die is ontwikkeld door het steunpunt rond de Radboud Universiteit te Nijmegen.
Zie de presentatie (ppt) en de opdrachten (in doc-formaat of in pdf-formaat).
- Wim Caspers (TU Delft): Wiskunde D doen in Delft
In deze workshop wordt de mogelijkheid geboden kennis te maken met het lesmateriaal dat door de kerngroep wiskunde D van de TU Delft is ontwikkeld. Dat kan door zelf een stukje te bestuderen en door te werken en door ervaringen van docenten die het materiaal al gebruikten te vernemen. Het materiaal met als onderwerp "Optimaliseren in netwerken" kan in de klas op verschillende manieren ingezet worden. Zo zijn er leerlingenteksten inclusief opgavenseries, antwoorden en toetsen beschikbaar, maar er kan ook voor gekozen worden om leerlingen aan de hand van "echte" (ook Engelstalige) studieboeken door de stof te loodsen. Voor het bestuderen van die boeken zijn handreikingen voor leerling en docent. Ook is er programmatuur voor de grafische rekenmachine beschikbaar en bovendien kan er een computerpracticum in Delft verzorgd worden voor de leerlingen.
Zie de mapinhoud (pdf) voor een selectie van enkele bladzijden uit het Wiskunde D-materiaal.
Zie ook de site van Delft.
- Harm Houwing (Getal en Ruimte): Nieuwe wiskunde D boeken per 2011
Uitgeverij EPN overweegt om in 2011 met een nieuwe editie van Getal en Ruimte voor de tweede fase te komen. Harm Houwing, auteur van Getal en Ruimte voor wiskunde B en D, gaat met u in discussie over de inhoud van de nieuwe wiskunde D boeken die dan vanaf augustus 2011 door de scholen kunnen worden gebruikt. Deze boeken worden vanaf september 2009 geschreven. De eerste plannen zijn reeds gemaakt, maar liggen nog niet voor 100% vast. De auteurs nemen graag kennis van uw ervaringen en ideeën met betrekking tot de inhoud van het wiskunde D-programma.
- Lydi Wesker: Hoe doe je Wiskunde D zonder schoolboek?
Wiskunde D laat de docent en de leerlingen ervaren hoe breed, toepasbaar en mooi de wiskunde is. Door niet te kiezen voor het volgen van een methode, maar in plaats daarvan te kiezen voor de vrijheid die het programma biedt, komt het programma in zijn volle glorie naar voren. Natuurlijk is er wel materiaal nodig voor de leerlingen en de docenten. In deze workshop worden de keuzes die Lidy Wesker heeft gemaakt en de materialen die zij gebruikt met u doorgenomen.
Zie de presentatie (pdf).
- Sybrand Jissink: Moderne wiskunde: keuzeonderwerpen, compacte statistiek en schoolexamen
Tijdens de presentatie wordt uitgelegd hoe Moderne wiskunde is omgesprongen met de wens van de gebruikers. Vorig jaar op de wiskunde-D-dag kwam de vraag naar voren om keuzeonderwerpen in de boeken te zetten en om statistiek compacter te maken. Daarnaast zal er gediscussieerd over de aanpak van het schoolexamen wiskunde D.
- Michel de Vries (Windesheim): Module logica voor havo
Zie de presentatie (pptx).
- Aad Goddijn (Freudenthal Instituut): Meetkunde binnen vwo Wiskunde D
Kun je nog wat doen met een vector als je zijn kentallen niet kent? Juist wel!
In een practicum rond beweging, raaklijnen en beroemde krommes proberen we dat te beleven. De stelling van de vliegende staaf passen we daarbij toe op een rijdende trein. Is het practicum geschikt voor doorontwikkelen naar een hoofdstuk meetkunde binnen wiskunde D?
Zie de presentatie (ppt) en het practicum (pdf)
- Theo van Bemmelen: Netwerk
Theo van Bemmelen, auteur van Netwerk wiskunde D, vertelt over de achterliggende gedachte van de leerlijn van Wiskunde D in Netwerk. Ook zal hij met u in discussie gaan wat er anders en beter zou kunnen in de boeken.
Zie de site van Netwerk voor meer informatie.
Afsluitende lezing:
- Pauline Vos (UvA-AMSTEL Instituut & ITS Academy): E-klassen als hulpmiddel bij Wiskunde D
Sommige scholen kampen met kleine klassen voor Wiskunde D, vooral voor de Havo. In de regio Amsterdam hebben enkele scholen de leerlingen per klas samengevoegd. De docenten van de verschillende scholen geven dan afwisseld les. Daarnaast kijken we of het inzetten van e-klassen soelaas biedt. Een e-klas is een elektronische leeromgeving met studiewijzers, lesmateriaal, software, video-instructies, screen-casts, animaties, toetsen, en chatfuncties voor leerlingen en docenten. Het fenomeen e-klas komt uit het 'afstandonderwijs', waar al meer ervaring met e-leren bestaat. In deze presentatie zal ik verschillende voorbeelden laten zien en rapporteren over de eerste ervaringen voor Wiskunde D.
Voor wie zich alvast wil oriënteren, ga naar: www.e-klassen.nl
login: gast@wisd.eklas
wachtwoord: eklasWisD
Zie de presentatie (ppt).