Wiskunde en toetsen
Toetsen kunnen heel gevarieerd zijn. Toch staan de meeste
wiskundetoetsen nog steeds op papier en maken leerlingen de vragen individueel.
Wat is een goede toets? Wat zijn de criteria om de kwaliteit van een toets
te beoordelen en welke alternatieven voor de papieren toets zijn er voorhanden?
De pisa -toets, eindexamens, toelatingsexamens
en toetsen van docenten worden gebruikt om kwaliteitscriteria te formuleren
en te toetsen.
De computer speelt bij toetsen een steeds grotere rol:
compex -wiskunde-examens worden binnenkort ingevoerd en toetsen via
elo 's met leerlingregistratiesystemen worden
ook steeds gangbaarder.
Naast deze onderwerpen komen in dit thema ook dilemma's als groep-individueel
en subjectief-objectief aan de orde. Vraagt u zich wel eens af of het
`toets-circus' niet beter of anders kan? Dan biedt dit thema u de kans
om daarover uw licht op te steken.
Digitaal toetsen: wat kun je ermee en hoe gaat
dat?
Drs. André Heck
Amstel Instituut, Universiteit van Amsterdam
vrijdag 14.00-15.15 uur (75 minuten)
De aansluiting van vwo naar hoger onderwijs staat sterk
in de belangstelling. De ervaring leert dat de overgang van vwo-wiskunde
naar wiskunde in een bètaopleiding een drempel kan zijn. Voor
een vlotte instap in een exacte studie is het belangrijk dat een student
snel weet aan welke onderwerpen in de wiskunde hij of zij eventueel
nog aandacht moet besteden. Het is dus niet vreemd dat ingangstoetsen
en bijspijkertrajecten alom de kop opsteken.
Bij de bètaopleiding aan de UvA worden diagnostische wiskundetoetsen
aan het begin van de studie afgenomen op de computer met het computeralgebra-gebaseerde
toetsprogramma Maple T.A. (www.maplesoft.com/products/mapleta).
Het belangrijkste doel van de instaptoetsen is dat
het de studenten helpt bij het inschatten van hun niveau van wiskundige
kennis en vaardigheden ten opzichte van het gewenste niveau na vier
weken studie van calculus. We bespreken de ervaringen hiermee.
Het toetsprogramma Maple T.A. maakt het mogelijk met een relatief
kleine inspanning een groot aantal wiskunde opgaven te produceren,
automatisch antwoorden te laten controleren en feedback te geven op
het gemaakte werk. Dit is ook relevant voor vwo- docenten die hun
leerlingen gevarieerd oefenmateriaal willen aanbieden zonder dat dit
extra veel inspanning vergt.
In deze werkgroep ziet u voorbeelden uit universitaire instaptoetsen
en uit korte testjes die bij wiskundelessen op havo/vwo niveau gebruikt
kunnen worden. Om een breder beeld op digitaal toetsen en oefenen
te krijgen, nemen we ook een kort kijkje bij de compex-natuurkunde-examens,
om te zien hoe in dit vak de computer wordt ingezet bij eindexamentoetsing
en welke ervaringen men hiermee heeft. De voor- en nadelen van digitaal
toetsen worden onder de loep genomen en u krijgt de gelegenheid om
zelf te werken met de toetsomgeving.
Er is voor deze werkgroep geen specifieke wiskundige voorkennis vereist.
Maak je eigen problemen!
Truus Dekker
Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht
vrijdag 15.30-17.00 uur (90 minuten)
Elke
docent maakt in de loop van het jaar een hele serie toetsen. Dat is
een hele klus, dus gebruik je materiaal van voorgaande jaren en opgaven
uit de toetsen van de uitgever. Maar het blijft lastig om een evenwichtige
toets te maken die recht doet aan wat de leerlingen kunnen en kennen.
In de meeste secties zijn dan ook regelmatig heftige discussies over
een bepaalde opgave die een van de collega's in de gemeenschappelijke
toets heeft opgenomen.
Toetsen zijn belangrijk, want er hangt voor de leerlingen vaak veel
van af. Hoe word je een goede toetsenmaker? We gebruiken het model
van de toetspiramide om een toets samen te stellen, maar vooral bekijken
en verbeteren we bestaande opgaven, zoals die uit het
pisa -onderzoek. Kom je naar deze werkgroep, neem dan een paar
voorbeelden van je eigen toetsopgaven mee.
Wiskunde, toetsen en ICT
Harm Boertien en Ger Limpens
Citogroep , Arnhem
zaterdag 09.15-10.00 uur
zaterdag 10.30-11.15 uur (herhaling)
De bedoeling van deze workshop is in de eerste plaats een beeld te geven
van hetgeen het Cito tot op heden rond
ict en toetsing van wiskundige kennis/vaardigheden tot stand heeft
gebracht. De examens vmbo -bb kennen tegenwoordig
een ict- variant en ook binnen het Tweede
Fase-gebied zijn er sinds enkele jaren uitvoerige
ict -experimenten. Zo worden bij de vakken vwo-wiskunde
A1 en A1,2 ook examens vervaardigd die
voor een deel op computerleest geschoeid zijn. Als voorbereiding op
deze workshop kunt u deze examens van 2003 t/m 2005 kosteloos via internet
bestellen op:
www.cito.nl/vo/ce/compex/algemeen/eind_fr.htm (doorklikken bij `U kunt
ze kosteloos aanvragen via het bestelformulier').
Tijdens de workshop krijgt u voorbeelden van beide toetsvormen
te zien. Daarbij komen ook de kaders waarbinnen deze experimenten plaatsvinden
aan bod.
Verder is het streven tijdens deze workshop een beeld te geven van andere
mogelijkheden op het gebied van wiskundetoetsing in combinatie met
ict . Voorbeelden daarvan zijn op internet te vinden, maar wellicht
kunnen we ook enige voorbeelden geven van nog niet eerder getoonde ontwikkelingen.
Daarnaast vragen we de aanwezigen actief deel te nemen aan het proces
van het ontwikkelen van ict -activiteiten
rond wiskundetoetsing. Ter plekke zal materiaal uitgereikt worden met
behulp waarvan we hopen de deelnemers zelf te inspireren een aanzet
tot een ict -activiteit te bedenken.
De deelnemers krijgen bovendien de gelegenheid om zelf aan de slag te
gaan met beeldscherm en toetsenbord.
Tot slot hopen we ook diegenen die kritisch staan ten
opzichte van de integratie van computers bij toetsing van wiskundige
kennis en vaardigheden aan het woord te kunnen laten. Op het
Cito worden zeker niet alle vernieuwingen kritiekloos omarmd. Kortom,
een discussie over negatieve en positieve aspecten van dergelijke
ict -ontwikkelingen in examens, met de bedoeling hieruit lessen
te trekken, kan zeker een plaats krijgen.
Kwaliteit van toetsen: Wat je meet en wat je weet
Anton A. Béguin
Cito, Psychometrisch OnderzoeksCentrum, Arnhem
zaterdag 10.30-11.15 uur
In deze lezing wordt ingegaan op de kwaliteiteisen waaraan een toets
moet voldoen. Hierbij zal de nadruk liggen op het statistische gereedschap
dat beschikbaar is om de kwaliteit van een toets te evalueren of te
verbeteren. Uitgangspunt zijn de eisen die de Commissie Toetsaangelegenheden
(cotan) aan testen stelt. Tijdens de werkgroep komen globale begrippen
als validiteit en de betrouwbaarheid van de toets aan de orde, maar
er wordt ook dieper ingegaan op de statistische analyse van de kwaliteit
van de individuele opgaven.
Hierbij wordt gebruik gemaakt van zowel klassieke testtheorie als
moderne testtheorie in de vorm van Item Response Modellen (irt). Het
geheel zal worden geïllustreerd met resultaten van analyses op
een voorbeeld databestand.
|