Wiskunde en toetsen

Toetsen kunnen heel gevarieerd zijn. Toch staan de meeste wiskundetoetsen nog steeds op papier en maken leerlingen de vragen individueel. Wat is een goede toets? Wat zijn de criteria om de kwaliteit van een toets te beoordelen en welke alternatieven voor de papieren toets zijn er voorhanden? De pisa -toets, eindexamens, toelatingsexamens en toetsen van docenten worden gebruikt om kwaliteitscriteria te formuleren en te toetsen.
De computer speelt bij toetsen een steeds grotere rol: compex -wiskunde-examens worden binnenkort ingevoerd en toetsen via elo 's met leerlingregistratiesystemen worden ook steeds gangbaarder.
Naast deze onderwerpen komen in dit thema ook dilemma's als groep-individueel en subjectief-objectief aan de orde. Vraagt u zich wel eens af of het `toets-circus' niet beter of anders kan? Dan biedt dit thema u de kans om daarover uw licht op te steken.

Digitaal toetsen: wat kun je ermee en hoe gaat dat?

Drs. André Heck
Amstel Instituut, Universiteit van Amsterdam

vrijdag 14.00-15.15 uur (75 minuten)

De aansluiting van vwo naar hoger onderwijs staat sterk in de belangstelling. De ervaring leert dat de overgang van vwo-wiskunde naar wiskunde in een bètaopleiding een drempel kan zijn. Voor een vlotte instap in een exacte studie is het belangrijk dat een student snel weet aan welke onderwerpen in de wiskunde hij of zij eventueel nog aandacht moet besteden. Het is dus niet vreemd dat ingangstoetsen en bijspijkertrajecten alom de kop opsteken.
Bij de bètaopleiding aan de UvA worden diagnostische wiskundetoetsen aan het begin van de studie afgenomen op de computer met het computeralgebra-gebaseerde toetsprogramma Maple T.A. (www.maplesoft.com/products/mapleta). 

Het belangrijkste doel van de instaptoetsen is dat het de studenten helpt bij het inschatten van hun niveau van wiskundige kennis en vaardigheden ten opzichte van het gewenste niveau na vier weken studie van calculus. We bespreken de ervaringen hiermee.
Het toetsprogramma Maple T.A. maakt het mogelijk met een relatief kleine inspanning een groot aantal wiskunde opgaven te produceren, automatisch antwoorden te laten controleren en feedback te geven op het gemaakte werk. Dit is ook relevant voor vwo- docenten die hun leerlingen gevarieerd oefenmateriaal willen aanbieden zonder dat dit extra veel inspanning vergt.
In deze werkgroep ziet u voorbeelden uit universitaire instaptoetsen en uit korte testjes die bij wiskundelessen op havo/vwo niveau gebruikt kunnen worden. Om een breder beeld op digitaal toetsen en oefenen te krijgen, nemen we ook een kort kijkje bij de compex-natuurkunde-examens, om te zien hoe in dit vak de computer wordt ingezet bij eindexamentoetsing en welke ervaringen men hiermee heeft. De voor- en nadelen van digitaal toetsen worden onder de loep genomen en u krijgt de gelegenheid om zelf te werken met de toetsomgeving.
Er is voor deze werkgroep geen specifieke wiskundige voorkennis vereist.

 

Maak je eigen problemen!

Truus Dekker
Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht

vrijdag 15.30-17.00 uur (90 minuten)

Elke docent maakt in de loop van het jaar een hele serie toetsen. Dat is een hele klus, dus gebruik je materiaal van voorgaande jaren en opgaven uit de toetsen van de uitgever. Maar het blijft lastig om een evenwichtige toets te maken die recht doet aan wat de leerlingen kunnen en kennen. In de meeste secties zijn dan ook regelmatig heftige discussies over een bepaalde opgave die een van de collega's in de gemeenschappelijke toets heeft opgenomen.
Toetsen zijn belangrijk, want er hangt voor de leerlingen vaak veel van af. Hoe word je een goede toetsenmaker? We gebruiken het model van de toetspiramide om een toets samen te stellen, maar vooral bekijken en verbeteren we bestaande opgaven, zoals die uit het pisa -onderzoek. Kom je naar deze werkgroep, neem dan een paar voorbeelden van je eigen toetsopgaven mee.

 

Wiskunde, toetsen en ICT

Harm Boertien en Ger Limpens
Citogroep , Arnhem

zaterdag 09.15-10.00 uur

zaterdag 10.30-11.15 uur (herhaling)

De bedoeling van deze workshop is in de eerste plaats een beeld te geven van hetgeen het Cito tot op heden rond ict en toetsing van wiskundige kennis/vaardigheden tot stand heeft gebracht. De examens vmbo -bb kennen tegenwoordig een ict- variant en ook binnen het Tweede Fase-gebied zijn er sinds enkele jaren uitvoerige ict -experimenten. Zo worden bij de vakken vwo-wiskunde A1 en A1,2 ook examens vervaardigd die voor een deel op computerleest geschoeid zijn. Als voorbereiding op deze workshop kunt u deze examens van 2003 t/m 2005 kosteloos via internet bestellen op:
www.cito.nl/vo/ce/compex/algemeen/eind_fr.htm (doorklikken bij `U kunt ze kosteloos aanvragen via het bestelformulier').

Tijdens de workshop krijgt u voorbeelden van beide toetsvormen te zien. Daarbij komen ook de kaders waarbinnen deze experimenten plaatsvinden aan bod.
Verder is het streven tijdens deze workshop een beeld te geven van andere mogelijkheden op het gebied van wiskundetoetsing in combinatie met ict . Voorbeelden daarvan zijn op internet te vinden, maar wellicht kunnen we ook enige voorbeelden geven van nog niet eerder getoonde ontwikkelingen.
Daarnaast vragen we de aanwezigen actief deel te nemen aan het proces van het ontwikkelen van ict -activiteiten rond wiskundetoetsing. Ter plekke zal materiaal uitgereikt worden met behulp waarvan we hopen de deelnemers zelf te inspireren een aanzet tot een ict -activiteit te bedenken.
De deelnemers krijgen bovendien de gelegenheid om zelf aan de slag te gaan met beeldscherm en toetsenbord.

Tot slot hopen we ook diegenen die kritisch staan ten opzichte van de integratie van computers bij toetsing van wiskundige kennis en vaardigheden aan het woord te kunnen laten. Op het Cito worden zeker niet alle vernieuwingen kritiekloos omarmd. Kortom, een discussie over negatieve en positieve aspecten van dergelijke ict -ontwikkelingen in examens, met de bedoeling hieruit lessen te trekken, kan zeker een plaats krijgen.

 

Kwaliteit van toetsen: Wat je meet en wat je weet

Anton A. Béguin
Cito, Psychometrisch OnderzoeksCentrum, Arnhem

zaterdag 10.30-11.15 uur

In deze lezing wordt ingegaan op de kwaliteiteisen waaraan een toets moet voldoen. Hierbij zal de nadruk liggen op het statistische gereedschap dat beschikbaar is om de kwaliteit van een toets te evalueren of te verbeteren. Uitgangspunt zijn de eisen die de Commissie Toetsaangelegenheden (cotan) aan testen stelt. Tijdens de werkgroep komen globale begrippen als validiteit en de betrouwbaarheid van de toets aan de orde, maar er wordt ook dieper ingegaan op de statistische analyse van de kwaliteit van de individuele opgaven.
Hierbij wordt gebruik gemaakt van zowel klassieke testtheorie als moderne testtheorie in de vorm van Item Response Modellen (irt). Het geheel zal worden geïllustreerd met resultaten van analyses op een voorbeeld databestand.